Archiwa tagu: Zenon z Kition

Postępowcy i inni…

Stoicy twierdzą, że nie ma nic pośredniego między cnotą i występkiem, podczas gdy perypatetycy mówią, że jest między nimi coś pośredniego, a mianowicie stopniowy postęp. Zdaniem stoików bowiem, podobnie jak drzewo musi być albo proste, albo krzywe (ἢ ὀρθὸν εἶναι ξύλον ἢ στρεβλόν), tak samo coś jest albo sprawiedliwe, albo niesprawiedliwe, a nic nie jest ani bardziej sprawiedliwe, ani bardziej niesprawiedliwe, i tak samo ma się rzecz z innymi cnotami. Diogenes Laertios, Żywoty… VI 1, 127, s. 427.

I co my na to? Dlaczego stoicy nie chcieli uznać postępu w dzielności? Czy dzielność jest jak pociąg, do którego nie da się wsiąść tylko częściowo, albo jak ciąża, w której nie da się być tylko częściowo? Jeżeli mieliby rację, to jaki miałoby to wpływ na nasze myślenie o wychowaniu moralnym? Być może rolę istotną w ustaleniu się tego poglądu pomiędzy następcami Zenona z Kition odegrały poglądy przedstawicieli szkoły Megarejskiej. Wiemy skądinąd, że twórca Portyku słuchał wykładów Stilpona z Megary [Diogenes Laertios, Żywoty VII 1, 2]. Pewnie nie bez znaczenia był tutaj radykalizm cynickich nauczycieli Zenona nie akceptujący żadnych półśrodków na drodze do doskonałości. Mniejsza jednak z zagadnieniem źródeł. jakie wnioski praktyczne należałoby z niego wyciągnąć? Zapraszam do dyskusji w komentarzach.