Archiwa tagu: odpowiedzialność

Księża pedofile jako bogowie składani w ofierze. Druga medytacja nad Jungowskim seminarium “Zaratustra Nietzschego”

Motto:
Pewność, że trzyma wreszcie w ręku Jana Valjean, wydobyła na jego twarz wszystko, co miał w duszy. Poruszone głębie wypłynęły na powierzchnię. […] Radość Javerta biła z jego władczej postawy. Na niskim czole malowała się brzydota takiego triumfu. Była w tym cała skala ohydy, jaką ma do dyspozycji twarz zadowolona.

Victor Hugo, Nędznicy

Pedofilia jest zbrodnią odrażającą, niewybaczalną i nieprzedawniającą się. Po takim wstępie czytelnik może spodziewać się już tylko jednego: niepokojącego “ale…”

Co stoi za dzisiejszym naszym, waszym i moim, świętym oburzeniem? Czym w ogóle jest owo “święte oburzenie”? Jakie są jego źródła?

Żeby to zrozumieć, trzeba zastanowić się nad sposobem, w jaki nasz umysł radzi sobie z winą. Już Epiktet wiedział, że nikt nie chce być zły. Ludzie robią różne rzeczy, ale żadnej z tych rzeczy nie byliby gotowi uznać za zło, a w szczególności za zło w czystej postaci. Bywają zła konieczne, na które człowiek rozsądny musi przystać. Bywają nawet takie, których sam musi dokonać, bo ratują one wspólnotę, do której należy. Wszystkie te postępki łamiące odwieczne przykazania moralne, takie jak nie zabijaj, albo nie kradnij, są jednak przy pewnym rozumieniu dobre. Uświęcają je dobre intencje, którymi nieodpowiedzialni moraliści chcieliby wybrukować piekło. Pedofilia jest inna. To grzech, który nie może być niczym usprawiedliwiony. Ani winami ofiar, ani żadnym wyższym dobrem. Majciarz krzywdzi niewinne ofiary dla własnej przyjemności. Zgroza jest tutaj zrozumiała. No i gdzie ja tutaj wcisnę to moje “ale”? Czytaj dalej →

Filozofie, ulecz siebie samego, czyli testowanie własnej odpowiedzialności

3 komentarze

Zawsze fascynowały mnie opowieści Diogenesa Laertiosa o filozofach, którzy swoim życiem potwierdzali głoszone idee. Z większym i mniejszym powodzeniem, raczej z naciskiem na mniejszym, staram się by tak jak klasyczni filozofowie jednoczyć filozofię i życie. Próbuję wykorzystać każdą okazję do praktyki. Ostatnio brałem udział w IX Forum Etycznym, które było poświęcone odpowiedzialności. Cyklicznie organizowane przez prof. Dorotę Probucką konferencje zawsze są świetnie zorganizowane i panuje na nich wspaniała atmosfera. Program konferencji był przebogaty i atrakcyjny. Szczególnie zainspirował mnie przeprowadzony przez prof. Piotra Bartulę wywiad z Makbetem.

Niesiony przykładem Makbeta postanowiłem z kolegami profesorami nie tylko teoretyzować, ale praktycznie zmierzyć się z wyzwaniami losu i przetestować kwestię odpowiedzialności. Piękna pogoda i początek lata — aż się prosiło, by wyjść na miasto wieczorem i popróbować sprawdzić siebie. Przyjrzeć się swojej odpowiedzialność w piciu piwa, innych alkoholi i tzw. imprezowaniu. Ponadto chcieliśmy jak nasi dawni poprzednicy, Klasyczni Mistrzowie Filozofii, dać przykład młodzieży doktoranckiej, aby naocznie się przekonała, że profesura nie tylko mówi o odpowiedzialności, ale również takową urzeczywistnia w trudnych sytuacjach pokusy. Niech młodzież uczy się doskonalenia w cnotach, idąc za przykładem swoich nauczycieli. Wzorem Sokratesa odważnie zanurzyliśmy się w życiu ulicy. Trzeba się przecież konfrontować z rzeczywistością miasta, a nie zamykać się w akademickich murach, gdzie nic nas nie dopadnie, nie zagrozi pozycji oraz dobremu samopoczuciu. Bycie w świecie, na ulicy, uczestniczenie w życiu ulicy, to przecież tradycyjne zajęcie filozofa. Ruszyliśmy ku wezwaniu, podjęliśmy wyprawę. Szczegółów wyprawy nie będę tutaj zdradzał, było to coś między Władcą Pierścieni a Kac Vegas 😉

Ostatecznie odnieśliśmy zwycięstwo moralne. Pokazaliśmy młodzieży, że filozofowie akademiccy nie zamykają się w bibliotekach i mężnie stawiają czoła wyzwaniom współczesnego życia imprezowego miasta. Filozofia to życie, a prawdziwa odpowiedzialność sprawdza się w praktyce, gdy trzeba stawić czoła wyzwaniom. Primum vivere, deinde philosophari.

Odpowiedni, odpowiadający, odpowiedzialny

Dodaj komentarz

Niedawno, na spotkaniu Pogadalni, już w pierwszych zdaniach Wielki Pogadalnik zdradził, że przyszedł z tematem, który dopiero co omawiał na zajęciach ze studentami. Było to tak, jakby ktoś przyszedł z biesiadowania przy ognisku i przyniósł na sobie znajome zapachy. Wywołał tym nie tylko przyjemne skojarzenia, ale równocześnie pobudził apetyt na pieczone kiełbaski oraz ziemniaki wyjmowane z popiołu i parzące palce podczas niecierpliwego obierania ze skórki. Zaś tym tłuszczykiem na brodzie i popiołem na palcach było zagadnienie odpowiedzialności. Konkretny wątek, który chciał kontynuować, to bycie odpowiedzialnym. Nie ukrywam, zaintrygowało mnie to, gdyż sądziłem, że rozmowa potoczy się w kierunku rozważań nad jednostką i jej poczuciem odpowiedzialności za siebie, względem siebie, przed samym sobą. A następnie jakie przynosi to następstwa wobec świata. Tymczasem dysputa potoczyła się w stronę odpowiedzialności, jaka zachodzi w relacjach z innymi ludźmi, odpowiedzialności za rodzinę, odpowiedzialnego traktowania obowiązków zawodowych, a nawet pra-odpowiedzialności Adama i Ewy i w tym kontekście zrzucania jej na kogoś… Szkoda. No, w każdym razie ja żałuję, że mój rozbudzony apetyt trafił na ziemniaka, który wytoczył się z popiołu i został surowy w środku.

Człowiek okazuje się odpowiedzialny, gdy odpowiadając za swoje czyny, nie wzbudzi wątpliwości, że zachował się odpowiednio. Odpowiedzialność to gotowość, ale i zdolność bycia odpowiednim i odpowiadającym. Odpowiadać innym z jednej strony przypomina to, jak komuś coś przypada do gustu; odpowiedzialność jest dobra, a ktoś dobry nam odpowiada, podoba się. Z drugiej strony to odpowiadanie na oczekiwania, potrzeby, wymogi. Niby wszystko to oczywiste, ale… Jak to jest z tą odpowiedzialnością? Czy aby stwierdzić, że zachowujemy się odpowiedzialnie, wystarczy nasze przekonanie o tym, nasze poczucie, iż jesteśmy odpowiedzialni? Wydaje się, że to za mało. Że musi to stwierdzić (potwierdzić) nasze otoczenie. Czyli to w oczach innych powinniśmy się jawić, jako odpowiedzialni. Tylko niby czemu czyjeś kryterium, czyjeś przekonanie ma być słuszniejsze od naszego? Czytaj dalej →